Διατροφή στην εγκυμοσύνη - fainareti

Διατροφή στην εγκυμοσύνη

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συμβαίνουν σημαντικές αλλαγές στο σώμα της μητέρας, εκ των οποίων οι περισσότερες είναι φυσιολογικές. Η διατροφή της εγκύου συνδέεται με πολλές από αυτές τις αλλαγές. Η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών της γυναίκας, πριν και κατά τη διάρκεια της κύησης, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ιατρικών προβλημάτων στην ίδια και στο νεογέννητο/βρέφος της. Μία πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η τήρηση ενός μεσογειακού τρόπου διατροφής κατά την κύηση σχετίζεται με χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης διαβήτη κύησης και μεγαλύτερο βαθμό ανοχής της γλυκόζης, ακόμη και σε γυναίκες, χωρίς διαβήτη κύησης.

Η θερμιδική πρόσληψη κατά τη διάρκεια της κύησης αυξάνεται σύμφωνα με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ) της γυναίκας. Συγκεκριμένα στο πρώτο τρίμηνο, η θερμιδική πρόσληψη αυξάνεται κατά 90-125 θερμίδες την ημέρα (kcal/day), το δεύτερο τρίμηνο 286-350 kcal/day και 466-500 kcal/day στο τρίτο τρίμηνο. Έτσι το παλιό ρητό «η έγκυος να τρώει για δυο» δεν ισχύει, γιατί αναφερόμαστε σε μία αύξηση της θερμιδικής πρόσληψης κατά 10-25%, ώστε να υποστηριχθεί μία υγιής εγκυμοσύνη. Δεν θα πρέπει να παραληφθεί ότι η θερμιδική πρόσληψη μειώνεται σε περιπτώσεις που έχει συσταθεί από τον θεράποντα γιατρό ο περιορισμός της κίνησης της εγκύου, λόγω προβλήματος.

Η αυξημένη πρόσληψη ενέργειας (υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα και λίπος), σχετίζεται με αυξημένο βάρος της εγκύου, αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης υπερτασικής νόσου, διαβήτη κύησης και παιδική παχυσαρκία. Η ανεπαρκής πρόσληψη ενέργειας στην κύηση σχετίζεται με τη γέννηση λιποβαρών τελειόμηνων νεογνών (<2500 γρ.), κάτι που συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικών παθήσεων του παιδιού κατά την ενήλικο ζωή, όπως η εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.

Οι υδατάνθρακες αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του σώματος και κυρίως του εγκεφάλου. Οι εγκυμονούσες χρειάζονται την ενέργεια που παρέχεται από τους υδατάνθρακες, ώστε να μεγαλώσουν ένα υγιές έμβρυο, καθώς η γλυκόζη αποτελεί το «κύριο καύσιμο» που απαιτείται για την ενδομήτρια ανάπτυξη. Είναι σημαντικό οι έγκυες να επιλέγουν υδατάνθρακες υψηλής ποιότητας, με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (όπως δημητριακά ολικής άλεσης, λαχανικά, φρούτα, φασόλια, αρακά). Καλό θα είναι να περιοριστεί η κατανάλωση τροφίμων που έχουν υψηλή ποσότητα προστιθέμενης ζάχαρης.

Οι απαιτήσεις σε πρωτεΐνες, επίσης, είναι μεγαλύτερες κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της κύησης, λόγω της αυξημένης ανάπτυξης του εμβρυικού και του μητρικού ιστού και αποτελούν μία εναλλακτική πηγή ενέργειας, όταν η πρόσληψη των υδατανθράκων είναι ανεπαρκής. Τα λίπη αποτελούν μέρος μιας υγιεινής διατροφής κατά την κύηση. Χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά των λιποδιαλυτών βιταμινών A, D, E, K, για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του εμβρύου στο τρίτο τρίμηνο της κύησης.

Στην κύηση υπάρχει μία φυσιολογική πτώση της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα αποθέματα σιδήρου θεωρούνται ζωτικής σημασία για την ασφάλεια της μητέρας και δεν υπάρχουν ενδείξεις περιορισμού της ανάπτυξης του εμβρύου σε επίπεδο αιμοσφαιρίνης 7g/dl και πάνω. Στις εγκύους που δεν καταναλώνουν ζωικά προϊόντα θα πρέπει να χορηγείται, εξατομικευμένα όταν απαιτείται, συμπλήρωμα βιταμίνης Β12, όπως και βιταμίνης D (κυρίως στις εγκύους που παρουσιάζουν ανεπάρκεια αυτής της βιταμίνης). Το φυλικό οξύ πρέπει να λαμβάνεται τουλάχιστον 6 μήνες πριν την κύηση και να συνεχίζεται στην εγκυμοσύνη για την πρόληψη των ελλειμάτων του νευρικού σωλήνα στο έμβρυο.

Από το διαιτολόγιο της εγκύου δεν θα πρέπει να λείπουν τροφές που περιέχουν ασβέστιο, όπως γαλακτοκομικά, δημητριακά, λάχανο, μπρόκολο, κ.α.. Αν η πρόσληψη ασβεστίου είναι ανεπαρκής, τότε η έγκυος θα πρέπει να λαμβάνει συμπλήρωμα ασβεστίου, το οποίο φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της προεκλαμψίας και της υπερτασικής νόσου της κύησης.

Οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος, τυρί ή πατέ για τον κίνδυνο εμφάνισης λιστέριας. Επίσης, για την αποφυγή της σαλμονέλας, τα πουλερικά και τα αυγά θα πρέπει να είναι καλά μαγειρεμένα, ενώ θα πρέπει να πλένονται σχολαστικά τα φρούτα και τα λαχανικά που καταναλώνει η έγκυος, προς αποφυγή του τοξοπλάσματος.

Ιδανικά, η διατροφική κατάσταση της γυναίκας που επιθυμεί να μείνει έγκυος θα πρέπει να αξιολογηθεί προληπτικά, έτσι ώστε αν απαιτούνται διατροφικές αλλαγές να πραγματοποιούνται πριν τη σύλληψη, για την καλύτερη υγεία της μητέρας και του παιδιού. Η παρακολούθηση της διατροφής της εγκύου θα πρέπει να συνεχίζεται σε όλη την διάρκεια της κύησης. Επομένως, η κύηση είναι μία ευκαιρία να βοηθήσουμε τις γυναίκες να αποκτήσουν υγιείς διατροφικές συνήθειες. Αν μια σωστή διατροφή υιοθετηθεί από τις ίδιες και τις οικογένειες τους θα δημιουργηθεί ένα υπόβαθρο για την καλύτερη υγεία των μελλοντικών γενεών.

Μαριέλενα Βογιατζόγλου,
Μαία, MSc,
Κέντρο Ημέρας για τη Φροντίδα της Ψυχικής Υγείας της Γυναίκας (περιγεννητικές ψυχικές διαταραχές)

Eπικοινωνία

Κοραή 2 & Ομήρου, 1ος όροφος
Νέα Σμύρνη
Τ.Κ. 17 121
Τηλ. 210 9319054
Φαξ. 210 9319056
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Newsletter

Aκολουθήστε μας